Μαρία Γιαγιάννου

Σπούδασε Επικοινωνία & ΜΜΕ και Φιλοσοφία της Τέχνης. Εργάστηκε σε γκαλερί, σε διαφημιστικές εταιρείες, σε περιοδικά, καθώς και ως ανεξάρτητη κειμενογράφος. Σήμερα αρθρογραφεί για θέματα τέχνης και πολιτισμού στον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο και ασχολείται με την επιμέλεια καλλιτεχνικών εκδηλώσεων. Διατηρεί την εβδομαδιαία ραδιοφωνική εκπομπή «Σκάσε Αηδόνι» σε διαδικτυακό σταθμό (Radio Vakxikon).  Το πρώτο της βιβλίο ήταν μία συλλογή έμμετρων διηγημάτων με τίτλο «Ο ταξιδιώτης του Άλλοτε» (Κάκτος, 2006). Το ποιητικό μυθιστόρημα Μελανίππη (Σμίλη, 2012) είναι το δεύτερο βιβλίο της. Ποιήματά της δημοσιεύονται σε λογοτεχνικά περιοδικά. Το διήγημά της «Αγία Απογραφή» θα κυκλοφορήσει σε συλλογικό έργο με διηγήματα από τις ηλεκτρονικές εκδόσεις Βακχικόν τον Ιούνιο του 2013. Διατηρεί το μπλογκ «Η Γραπτομηχανή της Μ» (http://mariayiayiannou.wordpress.com/).

Τρεις θεατρικοί της μονόλογοι έχουν παρουσιαστεί στο βαριετέ «Μιούζικαλ Τσέπης», το μονόπρακτό της «Φυσική Ιστορία» έχει παρουσιαστεί στο αναλόγιο του ΕΚΔΙΘ στο «Θέατρο του Ν. Κόσμου»  και το θεατρικό της έργο «Εκτός Εαυτού» πρωτοπαρουσιάστηκε στο θέατρο «Συν Κάτι». Το ραδιοφωνικό έργο «Πανδώρα, ο απαγορευμένος καρπός», για το οποίο έγραψε το σενάριο, συμμετείχε στο Gran Prix της Διεθνούς Ραδιοτηλεοπτικής Ένωσης. Φέτος παρακολουθούμε το «Εκτός Εαυτού» (Σμίλη, 2013) σε σκηνοθεσία του Γιώργου  Γιανναράκου  στο CAMP.  Η νεαρή συγγραφέας μιλάει στο «Επί σκηνής» για το θέατρο, την παράσταση και για τον κόσμο μας σήμερα με χιούμορ και ειλικρίνεια…

Μίλησέ μου για το «Εκτός εαυτού»

Δύο χαρακτήρες με αμφίβολους ρόλους βρίσκονται κλεισμένοι σε ένα Μουσείο Φυσικής Ιστορίας. Η διευθύντρια και ο νυχτοφύλακας παίζουν ένα αμφίρροπο παιχνίδι έρωτα και εξουσίας, προσπαθώντας να νικήσουν την αταξία του χρόνου (ή μήπως την τάξη του μουσείου;). Βρίσκουν, χάνουν και ξαναβρίσκουν το νόημα του παιχνιδιού, ενώ γύρω τους στέκουν παγωμένα τα λεπιδόπτερα, τα αυγά κωδωνόσαυρου, ο λαδοπτέρυγας και ο χελωνοκλείδοψ (πράγματι, η σκηνική εγκατάσταση του Ιβάν είναι έξοχη). Είναι ασφαλώς διπλό το πρόσωπο κάθε θεατρικού έργου. Το ένα χάρτινο και το άλλο ένσαρκο. Το χάρτινο πρόσωπο παίρνει δεκάδες εκφράσεις και μαζί καμία,  είναι πάντοτε ένα μπουκέτο δυνατοτήτων που κείται˙ ως κείμενο τι άλλο να κάνει; Το άλλο, το ενσαρκωμένο, επιλέγει μία έκφραση κάθε φορά αλλά της εμφυσά ζωή. Είναι κείμενο ορθωμένο υποκείμενο. Έτσι, για μένα το «Εκτός Εαυτού» είναι τουλάχιστον δύο πράγματα, ένα καθιστό και ένα όρθιο. Και όπως αναφωνεί ο γυναικείος χαρακτήρας, στον ανδρικό: «Δεν υπάρχει ωραιότερο πράγμα από το ορθωμένο ανάστημα».

Πώς αποφάσισες να γράψεις θέατρο και με ποιο τρόπο διαχειρίζεσαι σαν συγγραφέας τη σχέση με το κοινό;

Έχω μια λέξη ικανή να σαρώσει όλα τα πεδία της ζωής και της τέχνης. Είναι η λέξη «Επικοινωνία». Την ευγνωμονώ για όλα, την κατηγορώ για όλα. Πάντοτε έγραφα, αλλά το θέατρο ήρθε πρόσφατα στη ζωή μου κι εύχομαι να παραμείνει. Πριν αρχίσω να πειραματίζομαι με τη θεατρική γραφή σκεφτόμουν να παρακολουθήσω μαθήματα υποκριτικής, αλλά σύντομα διαπίστωσα ότι το μόνο πεπρωμένο που μπορούσα να αναγνωρίσω ήταν η συγγραφή. Η πρώτη μου θεατρική δουλειά ήταν τρεις γυναικείες παρλάτες στο «Μιούζικαλ Τσέπης» του 2009. Εκεί με «ανακάλυψε» ο Ανδρέας Στάικος και μου πρότεινε να παρακολουθήσω ένα σεμινάριο. Από τότε το ζιζάνιο εγκαταστάθηκε στο γλαστράκι-μυαλό μου. Θα ήθελα ιδανικά να καλλιεργήσω (στο ίδιο γλαστράκι) την σιωπηρή σχέση με τον αναγνώστη ή με τον θεατή, με σκοπό να ανθίζουν διαρκώς δυνατότητες για βαθιά όσο και εκλεπτυσμένη επικοινωνία μεταξύ του έργου και του αποδέκτη που το συνδιαμορφώνει.

Ποια είναι τα αγαπημένα σου θέματα, αυτό που λέμε οι συγγραφικές εμμονές σου;

Το σίγουρο είναι ότι οι εμμονές μου με ανακαλύπτουν πριν τις ανακαλύψω εγώ. Τελευταία και καταϊδρωμένη εντοπίζω τα ίχνη που άφησε το υποσυνείδητό μου πάνω στα χαρτιά. Κάπως έτσι αντιλήφθηκα κάποια επαναλαμβανόμενα μοτίβα: τις μύγες και τη σχέση τους με τα τζάμια, ένα γυναικείο χέρι που χουφτώνει το πόμολο μιας πόρτας, έναν άνδρα και μια γυναίκα ενωμένους με τέτοιο τρόπο ώστε να μην ξέρεις αν τείνουν προς την απόσχιση ή την συγχώνευση. Καταλήγω πρόχειρα στην (μέχρι τώρα) κυρίαρχη συγγραφική εμμονή μου: τον εγκλεισμό στην ταυτότητα.

Τι πιστεύεις για τον κόσμο μας σήμερα;

Μα, ο κόσμος μας είναι ένα θαύμα αλληλεγγύης και κατανόησης, ένας τόπος καλλιέργειας του πνεύματος με έμβλημα την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, τη φροντίδα των ζώων και της φύσης. Πρόκειται χωρίς υπερβολή για έναν επίγειο παράδεισο εκπλήρωσης των παιδικών ονείρων, ενθάρρυνσης των ενήλικων στοχεύσεων (που είναι ανυπερθέτως αγνές και αλτρουιστικές) και σεβασμού προς τους ηλικιωμένους. Το χρήμα συνιστά ένα περιφρονητέο μέσο απ’ όλους, οι άνδρες έχουν σαν πρότυπο τον Γκάντι και οι γυναίκες τη Σιμόν Ντε Μποβουάρ και ο έρωτας νικά τον πόλεμο. Αυτά. Και προφανώς αστειεύομαι [σαρδόνιο χαμόγελο].

Εσύ πότε βγαίνεις εκτός εαυτού;

Δεν μου αρέσει ο εαυτός μου «εκτός», προσπαθώ να κρατώ υπό έλεγχο τα ανεξέλεγκτα (όμως φαίνεται όχι και τα οξύμωρα...) και να είμαι ένα πολύ καλό κορίτσι. Με οργίζει σε κοινωνικό επίπεδο ο ρατσισμός και σε προσωπικό η δυσκολία συνεννόησης. Εντούτοις, δεν βγαίνω εκτός εαυτού εύκολα. Το διαβολάκι αφήνει τα χνάρια του κυρίως στις σελίδες μου.

Μίλησέ μου για την συνεργασία σου με τον Γιανναράκο;

Θεωρώ ότι είμαι τυχερή διότι αλληλοσυμπληρωθήκαμε όπως δηλαδή είναι ιδανικό να συμβαίνει μεταξύ σκηνοθέτη και συγγραφέα. Είναι ένας άνθρωπος αφοσιωμένος στην τέχνη του, ευρηματικός, ευρυμαθέστατος, με κατανόηση, ευφυΐα και χιούμορ ενώ ταυτόχρονα εμπνέει ασφάλεια. Χωρίς τον Γιώργο Γιανναράκο, τη Νάνα Παπαδάκη και τον Αποστόλη Κουτσιανικούλη, το «χαρτί» δεν θα είχε μεταμορφωθεί σε «δέρμα».

Τι φοβάσαι και τι ελπίζεις;

Φοβάμαι ότι τα ευτελή που μοιάζουν με πολύτιμα θα πνίξουν τα πολύτιμα που μοιάζουν με ευτελή. Ελπίζω ότι το αδιέξοδο (σε συλλογικό και ατομικό επίπεδο) μπορεί να μας κάνει επινοητικούς, περισσότερο από κάθε προσδοκία, και ότι ισχύει ο αφορισμός του Ζωρζ Μπρακ «Τα περιορισμένα μέσα γεννούν τις νέες μορφές, καλούν σε δημιουργία, κάνουν το ύφος». Φοβάμαι, ελπίζω, πιστεύω στους αυτοματισμούς της ζωής.

Ποια είναι τα επόμενα θεατρικά σχέδιά σου;

Καλή ερώτηση και δύσκολη. Βλέπεις, στο θέατρο, ως γνωστόν, το άτομο υπάρχει μόνο επειδή υπάρχει η ομάδα, άρα δεν μπορώ να απαντήσω στην ερώτηση με σιγουριά. Με σιγουριά μπορώ να πω ότι έχω υπό διαμόρφωση ένα έργο όπου (χωρίς να αποτελεί διασκευή του Τσέχωφ) συναντιούνται «υπόρρητα» οι Τρεις Αδελφές με τις αδελφές Μπροντέ. Υπάρχει ένα ενδεχόμενο να δοκιμάσω και την θεατρική εκδοχή του πρόσφατου πεζογραφικού μου μονολόγου «Μελανίππη». Αυτά και βλέπουμε… Να έχουμε αντοχές να ξεπερνάμε τις τεχνικές δυσκολίες και να διασώζουμε τις υγιείς ψευδαισθήσεις.

Παίζουν: Νάνα Παπαδάκη, Αποστόλης Κουτσιανικούλης

Σκηνοθεσία: Γιώργος Γιανναράκος

Σκηνική εγκατάσταση: Ιβάν Παπαδόπουλος

Βοηθός σκηνοθέτη: Πένυ Ζήση

Ζωντανή μουσική : κωστας γ

Κίνηση: Δήμος Αμπράζης

Κοστούμια: Μαρία Λάφη-Νάσια Σπανού

Φωτογραφίες: Θοδωρής Σταμπέλος

CAMP

Ευπόλιδος 4 & Απελλού 2 (β΄όροφος)

Πλατεία Κοτζιά

Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή στις 21:15

Τελευταία παράσταση: Κυριακή 2 Ιουνίου 2013

Διάρκεια: 70΄

Είσοδος: 10 €, για ανέργους: 5 €

Κρατήσεις: 6973389772, 6977544573