Ρώσικη ρουλέτα

Άντον Πάβλοβιτς Τσέχωφ

«Η Αρκούδα», «Πρόταση γάμου», «Οι βλαβερές συνέπειες του καπνού»

Ζείτε και ερωτεύεστε απαίσια κυρίες και κύριοι.....Σαμπάνια!

Το ανατομικό βλέμμα του Τσέχωφ στοχεύει σ’ αυτά τα τρία μονόπρακτα στις σχέσεις ανάμεσα στους άντρες και τις γυναίκες και συγκεκριμένα στην αέναη σύγκρουση των δύο φύλων που έρχεται σε επίπονη αντιπαράθεση με την αναπόφευκτη κι αναπότρεπτη ψυχική, πνευματική και κυρίως σαρκική τους έλξη. Το τρυφερό, σκωπτικό ενίοτε σαρκαστικό και πάντα καίριο ύφος του μεγάλου ρώσου δραματουργού αναδεικνύει σ’ αυτά τα μικρά διαμάντια όλες τις αρετές της κωμικής του γκάμας. Άλλωστε ο ίδιος πίστευε και επέμενε πως τα έργα του είναι κωμωδίες με αποτέλεσμα να έρχεται σε σύγκρουση με τον Στανισλάβσκι ο οποίος τα ανέβαζε σαν δράματα.

Στην «Αρκούδα», η χήρα που αποφασίζει να θαφτεί στο σπίτι της πενθώντας για τον εκλιπόντα ο οποίος επιπροσθέτως την απατούσε, δέχεται την επίσκεψη ενός αγροίκου και πεισματάρη άντρα ο οποίος ζητάει πιεστικά τα χρήματα που δάνεισε στον σύζυγό της. Η σύγκρουση ανάμεσά τους οδηγείται μέχρι και στην μονομαχία αλλά ο έρωτας φαίνεται να είναι πιο ισχυρός  κι από το συμφέρον κι από το πένθος κι απ’ το πείσμα κι από τις προκαταλήψεις που προκαλούν ανάμεσα τους μια σειρά από ανηλεείς συγκρούσεις. Μέσα από την οργή, την αντιπαράθεση και την έξαλλη βιαιότητα γεννιέται η σαρκική έλξη που αποδεικνύεται ακατανίκητη.

Στην «Πρόταση γάμου» ένας ντροπαλός, άτολμος και λίγο ψυχαναγκαστικός άντρας ζητάει το χέρι της κόρης του πληθωρικού, θερμόαιμου γείτονά του. Η νεαρή γυναίκα ανταποκρίνεται αλλά ένα λιβάδι στα σύνορά τους κι η ιδιοκτησιακή συνθήκη σε σχέση με αυτό προκαλούν την αναπόφευκτη ρήξη. Όταν εξομαλύνεται η σύγκρουση ακολουθεί μια ακόμα ρήξη η οποία αφορά τα σκυλιά τους. Εγωιστές και πεισματάρηδες οι δύο μέλλοντες σύζυγοι προδιαγράφουν μια κοινή ζωή γεμάτη συρράξεις και αντιπαραθέσεις χωρίς αυτό εντέλει να τους εμποδίσει να προχωρήσουν στο γάμο.

Στις «Βλαβερές συνέπειες του καπνού» ένας άντρας με μάλλον ασθενική ψυχοσύνθεση ξεκινάει μια διάλεξη για τις βλάβες που προξενεί η χρήση καπνού αλλά καταλήγει να μιλάει για τις βλάβες που προξενεί ο έγγαμος βίος. Ο ταλαίπωρος ανθρωπάκος βγάζει όλα του τα απωθημένα σε μια παραληρηματική, λυτρωτική εξομολόγηση που τον φέρνει αντιμέτωπο με την βαθύτερη φύση του θεσμού και τις απωθητικές του λεπτομέρειες.

Οι πολύπλευρες, αυθεντικές κι έντονα παρορμητικές ψυχοσυνθέσεις των ηρώων, οι γοργοί ρυθμοί, οι εναλλαγές των συναισθηματικών μεταπτώσεων κι οι αντιφατικές προσδοκίες προσθέτουν στα τρία αυτά μονόπρακτα μια ιδιαίτερη αίσθηση ρυθμού, παραβαίνοντας την κλασσική τσεχωφική τεχνική της ροής που χαρακτηρίζει τα δράματά του και προσδίδοντας στη δράση το στοιχείο του επείγοντος και του εκρηκτικού, της διαρκούς ανατροπής και του απρόβλετου. Τα πρόσωπα προσπαθώντας να εξασφαλίσουν τον παράδεισο δημιουργούν συνθήκες κόλασης και μάλιστα με αιτίες οι οποίες εντυπωσιάζουν για την μηδαμινότητά τους. Οι εγωιστικές κι εξουσιαστικές τους τάσεις, τους οδηγούν στο παράλογο μετατρέποντας τον σκηνικό χώρο σε αρένα και το δράμα σε φάρσα. Ο ιδιοφυής συγγραφέας επισημαίνει λεπτομέρειες που ξεγυμνώνουν την ανθρώπινη φύση κι ερμηνεύουν με τον πιο απλό και διαυγή τρόπο τα αίτια της παράνοιας η οποία διέπει διαχρονικά και πανανθρώπινα τους κοινωνικούς και πολιτικούς-πολιτιστικούς μας κώδικες.

Η Μελεμέ μ’ ελάχιστο πείραγμα στην δραματουργία, έδεσε τα τρία μονόπρακτα δημιουργώντας αδιόρατους κρίκους ανάμεσα στους χαρακτήρες και τις δράσεις. Στη συνέχεια έστησε μια παράσταση σπαρταριστή, σε έντονους δυναμικούς ρυθμούς, ενισχύοντας τις ανατροπές κι ορίζοντας με φρεσκάδα και πρωτοτυπία τα πρόσωπα, τις δράσεις, τις συγκρούσεις χωρίς να προδίδει το πνεύμα του συγγραφέα αλλά και χωρίς να καταφεύγει σε κλισέ για την ανάδειξη των κωμικών και φαρσικών στοιχείων. Η Κουτσαφτίκη κυριολεκτικά απογείωσε τους γυναικείους ρόλους προσφέροντάς μας μια ξεκαρδιστική και ταυτόχρονα δραματική ερμηνεία τους, ενισχύοντας της μεταπτώσεις κι αξιοποιώντας στο έπακρο τις εναλλαγές και τις λεπτομέρειες. Ο Μυλωνάς κι ο Πανούριος ερμήνευσαν τους πολλαπλούς και διαφορετικής ποιότητας ρόλους τους με ενάργεια, χιούμορ, κινησιολογική και υποκριτική δεινότητα και θαυμάσια ζωτικότητα. Ευρηματικά και πρωτότυπα τα σκηνικά, εντάσσονται απόλυτα στη δράση, αξιοποιώντας τα σκηνοθετικά ευρήματα μαζί με τους ατμοσφαιρικούς φωτισμούς ενώ οι μουσικές επιλογές αποτέλεσαν αναπόσπαστο κομμάτι της ερμηνευτικής γραμμής, ενισχύοντας τις αιχμές και τις παύσεις, τις ενδοσκοπήσεις και τις εξωστρέφειες.

Μια παράσταση εξαιρετική στο σύνολό της που αποτελεί παραγωγή του ΔΗΠΕΘΕ Ρούμελης και την μόνη παραγωγή ΔΗΠΕΘΕ η οποία ταξίδεψε φέτος στην Αθήνα και παίχτηκε ήδη στις 11, 12 και 13 Νοέμβρη ενώ θα επαναληφθεί στις 18, 19 και 20. Μακάρι να βρίσκονταν τρόπος για περισσότερες παραστάσεις, κάτι που όμως είναι εξαιρετικά δύσκολο για οικονομικούς κυρίως λόγους.

Μετάφραση: Ερρίκος Μπελιές

Σκηνοθεσία και μουσική επιμέλεια: Λίλλυ Μελεμέ

Σκηνικά-κοστούμια: Ελένη Δουνδουλάκη

Φωτισμοί: Μελίνας Μάσχα.

Παίζουν: Άννα Κουτσαφτίκη

Δημήτρης Μυλωνάς

Στρατής Πανούριος

Παραγωγή: ΔΗΠΕΘΕ Ρούμελης

ΙΔΡΥΜΑ ΜΙΧΑΛΗΣ ΚΑΚΟΓΙΑΝΝΗΣ

Αίθουσα Black Box

Πειραιώς 206

Ταύρος

Τηλέφωνο: 2103418579

18-19-20 Νοεμβρίου 2011, ώρα 9.30 μ.μ.

Προπώληση εισιτηρίων στα ταμεία του ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης από Δευτέρα μέχρι Παρασκευή 11.00-12.00, www.mcf.gr και στα καταστήματα Public.