Αριάν Μνούσκιν

Το θέατρο της δικαιοσύνης

Τι συμβαίνει όταν πληγώνεται η δικαιοσύνη; Μοιάζει με την κυρία της φωτογραφίας και βγαίνει στους δρόμους να συμπαρασταθεί σε όσους το αντιλαμβάνονται. Ντυμένη στα άσπρα και πληγωμένη προσπαθεί, ακολουθώντας τη μουσική, να ξεφύγει από όλους όσους την καταδιώκουν. Η κούκλα της δικαιοσύνης δημιουργήθηκε από την γαλλίδα σκηνοθέτη Αριάν Μνούσκιν και το θίασο του «Θεάτρου του Ήλιου» και ξεχύθηκε στους δρόμους της Αθήνας το Σάββατο το μεσημέρι. Ξεκίνησε από την Πλατεία Κλαυθμώνος διακόπτοντας την κυκλοφορία, πέρασε στην οδό Σταδίου και κατέληξε να κάνει αισθητή την αγανάκτησή της στην πλατεία Συντάγματος, μαζί με τους «Αγανακτισμένους».

Όσοι ήταν ανάμεσα σε εκείνους που είχαν καταφτάσει νωρίτερα στην Κλαυθμώνος βρέθηκαν στην ευχάριστη θέση να νιώσουν κομμάτι αυτής της αυθόρμητης προσπάθειας, βοηθώντας στη μεταφορά των πανό. Η συμμετοχικότητα είναι ένα από τα βασικά στοιχεία που προάγει το «Θέατρο του Ήλιου». Άλλωστε η ίδια είχε επιστρατεύσει δώδεκα νεαρά Ελληνόπουλα τα οποία κρατούσαν μαζί με τους ηθοποιούς της, τα πλακάτ.

Η ανθρώπινη αλυσίδα ακινητοποίησε τα αυτοκίνητα στη Σταδίου και το δρώμενο ξεκίνησε με τα πανό να προπορεύονται, τα μέλη του θιάσου να χτυπούν ρυθμικά διαφόρων ειδών μουσικά όργανα και τη «Δικαιοσύνη» να λικνίζεται υποβοηθούμενη.

Η αστυνομία κατέφθασε και αναρωτιόταν τι συμβαίνει, οι περαστικοί, χωρίς να καταλαβαίνουν ακριβώς τι διαδραματίζεται μπροστά τους, χειροκροτούσαν και ζητούσαν τη μετάφραση των πανό. Η μετάφραση αυτή ήρθε στα χέρια μας σε έντυπη μορφή, λίγο αργότερα, και ενώ ο θίασος έδινε την παράστασή του στην κεντρική πλατεία της Αθήνας απέναντι από τη Βουλή.

«Όταν η Τάξη είναι αδικία, η Αταξία είναι ήδη η Απαρχή της Δικαιοσύνης» (Ρομαίν Ρολάν - 14η Ιουλίου).

«Θλιβερό δημόσιο θέαμα, ο καθείς σκέφτεται μονάχα τον εαυτό του, τα αξιώματα, τις θέσεις, το χρήμα. Οι άνθρωποι παίρνουν τα πάντα, θέλουν τα πάντα, λεηλατούν τα πάντα. Δεν ζουν πια παρά μόνο από φιλοδοξία και πλεονεξία» (Βίκτωρ Ουγκώ - Ρουί Μπλας, πρόλογος).

«Η ελπίδα δεν θα μπει στο ανάκτορο του φόβου» (Αισχύλος - Αγαμέμνων).

«Με το χρήμα έχουμε τα πάντα. Εκτός από ήθος και πολίτες» (Ζαν- Ζακ Ρουσώ - Λόγος περί Επιστημών και Τεχνών).

«Η εξουσία ας προσπαθεί με πείσμα να είναι δίκαιη. Εμείς θα φροντίσουμε να είμαστε ευτυχισμένοι» (Μπέντζαμιν Κόνσταντ).

«Οι κηφήνες δε ρουφάνε το αίμα των αετών, λεηλατούν τις κυψέλες των μελισσών» (Σαίξπηρ-Ερρίκος ο Δʼ).

«Θα τελειώσει σύντομα αυτή η νύχτα στο Φουκέτς;»(Ο γαλλικός Λαός τη νύχτα της εκλογής του Ν.Σαρκοζί, όταν ο νεοεκλεγείς πρόεδρος πήγε να γιορτάσει τη νίκη του στο πανάκριβο εστιατόριο Φουκέτς με φίλους του επιχειρηματίες).

«Οικονομία είναι η επιστήμη του να μοιράζεσαι».

Η Δικαιοσύνη δεχόταν επίθεση από μαύρα πουλιά, λύγιζε για λίγο αλλά σύντομα κατάφερνε να τα διώξει και να σταθεί ξανά όρθια.

Συνόδευε με τις μουσικές του ο υπέροχος Ζαν-Ζακ Λεμέτρ μαζί με μέλη της ομάδας που χτυπούσαν τα ταμπούρλα τους και χόρευαν.

«Όταν η Τάξη είναι αδικία, η Αταξία είναι ήδη η Απαρχή της Δικαιοσύνης» είχε γράψει ο γάλλος συγγραφέας Ρομαίν Ρολάντ, αναφερόμενος στη Γαλλική Επανάσταση. Όταν η τάξη είναι αδικία, η δικαιοσύνη βγαίνει στους δρόμους κρατώντας το ζυγό της, έτοιμη να αποδώσει τη Νέμεση και να ανακτήσει την χαμένη ποιότητα ζωής.

Η πρωταρχική πρόθεση της 72χρονης γαλλίδας σκηνοθέτη Αριάν Μνούσκιν ήταν, μέσω της αυτοσχέδιας αυτής παράστασης, να δείξει την έλλειψη αδιαφορίας του Θεάτρου προς τα κοινωνικά τεκταινόμενα. «Το έκανα από αγάπη για την Ελλάδα, για τη Δημοκρατία, για τη Δικαιοσύνη», δήλωσε η Μνούσκιν, η οποία, επηρεασμένη από το κίνημα του Λαϊκού Θεάτρου και τον Ζαν Βιλάρ, βλέπει το θέατρο ως κοινωνική λειτουργία που εξασφαλίζει την ειρήνη. Πώς θα μπορούσε λοιπόν ένα λαϊκό θέατρο να σταθεί με απάθεια απέναντι στις κοινωνικές εξελίξεις; Το «Θέατρο του Ήλιου» δεν είναι η πρώτη φορά που συμπαραστέκεται στη δικαιοσύνη και αποτυπώνει τη θέληση των ανθρώπων μέσω της τέχνης του θεάτρου. Δράττει πάντα την ευκαιρία να τιμά τους αγώνες όσων διαδηλώνουν ενάντια στην παραβίαση των δικαιωμάτων τους και έτσι ο θίασος έχει βρεθεί στο παρελθόν και ανάμεσα σε Γάλλους διαδηλωτές.

«Οι πλατείες είναι που αλλάζουν τον κόσμο και επαναφέρουν τη δικαιοσύνη» δήλωσε η ιδρύτρια του «Θεάτρου του Ήλιου» Αριάν Μνούσκιν που βρισκόταν καθ’ όλη τη διάρκεια ανάμεσα στον κόσμο και στο θίασο, συντονίζοντας την προσπάθεια.

Η καταξιωμένη σκηνοθέτης έδωσε χτες την τελευταία παράσταση στη χώρα μας, στα πλαίσια του φετινού Φεστιβάλ Αθηνών. «Οι ναυαγοί της τρελής ελπίδας» είναι ένας φόρος τιμής σε όσους πίστεψαν, έναν αιώνα πριν, σε ιδανικά που ναυάγησαν. Το «Théâtre du Soleil» που βρέθηκε στο Σύνταγμα ανάμεσα μας ήθελε να εκφράσει την υποστήριξη του και να μας δώσει την ελπίδα ότι τα δικά μας ιδανικά δεν θα εξανεμισθούν. Η τέχνη είναι πάντα το πιο ισχυρό όπλο στα χέρια των λαών και οι επαναστάσεις τροφοδοτούνται από την τέχνη και αντίστροφα.