Θέμελης Γλυνάτσης

σκηνοθετεί τους «Δανειστές» του Strindberg

«Ο Άντολφ, ο Γκούσταβ και η Θέκλα κινούνται μεταξύ μιας υπνοβασίας και της καθημερινότητας, δημιουργώντας πρωτοφανείς σκηνικές εντάσεις οι οποίες όμως δεν φανερώνονται με μέγεθος  αλλά μέσω κρυφών εκρήξεων που εν τέλει γκρεμίζουν σταδιακά τόσο τους χαρακτήρες  όσο και τις σχέσεις τους». 

Το έργο «Δανειστές» του Σουηδού συγγραφέα AugustStrindberg, χαρτογραφεί την διάλυση του γάμου της Θέκλας και του Άντολφ, όταν δέχονται μια απρόσμενη επίσκεψη από τον Γκούσταβ, τον πρώτο σύζυγο της Θέκλας. Με βασικό εργαλείο τρεις εξαιρετικά λεπτοδουλεμένους διαλόγους, ο συγγραφέας πλάθει ένα σύμπαν αστείρευτης βίας και μίσους που οδηγεί την Θέκλα και τον Άντολφ στην καταστροφή. Μιλάμε με τον σκηνοθέτη της παράστασης Θέμελη Γλυνάτση.

Μιλήστε μου για το έργο του Στρίμπεργκ.  Ο ιδιόμορφος συγγραφέας μας έχει  παραδώσει με μοναδικό τρόπο την σκοτεινή πλευρά των ερωτικών σχέσεων σε πολλά έργα του. Όμως το «σφαγείο» μέσα στο σπίτι δεν παρουσιάζει κάποιες εφιαλτικές συγγένειες με το «σφαγείο» γύρω μας;

Οι «Δανειστές» είναι ένα έργο που επαναφέρει στη συνείδησή μας την ακρότητα του κλασσικού κειμένου. Η ιστορία της επιστροφής του Γκούσταβ, του πρώην συζύγου της Θέκλα, ο οποίος αποδομεί κομμάτι-κομμάτι τον εύθραυστο έγγαμο βίο της Θέκλα με τον νέο της σύζυγο, τον Άντολφ, είναι επί της ουσίας ένα πείραμα. Μέσω τριών διαλόγων, ο Στρίντμπεργκ πλάθει ένα (γλωσσικό) σύμπαν βασισμένο σχεδόν εξ’ ολοκλήρου στην αμφισημία και στο ψέμα, απογυμνώνοντας τους χαρακτήρες με αμείλικτη ακρίβεια. Εδώ δεν μιλάμε για την μαζικότητα του σφαγείου αλλά για μια προσεκτική  χορογραφία ενός χειρουργείου, όπου η λεπτότητα της κίνησης του χειρουργού συγκρούεται με την άβολη αποκάλυψη της ανατομίας .

Ποιες είναι οι προεκτάσεις των χαρακτήρων που αναδεικνύουν τις δυναμικές των συγκρούσεων;

Οι χαρακτήρες είναι αινίγματα που σπάνια αποκωδικοποιούνται στο κοινό. Όπως και ο λόγος τους, οι χαρακτήρες επί σκηνής είναι προφάσεις, που το κοινό πρέπει να τους δώσει την τρίτη διάσταση, το βάθος, μέσω από τα θραύσματα της ψυχικής αρχιτεκτονικής που προσφέρει ο συγγραφέας. Ο Άντολφ, ο Γκούσταβ και η Θέκλα κινούνται μεταξύ μιας υπνοβασίας και της καθημερινότητας, δημιουργώντας πρωτοφανείς σκηνικές εντάσεις οι οποίες όμως δεν φανερώνονται με μέγεθος αλλά μέσω κρυφών εκρήξεων που εν τέλει γκρεμίζουν σταδιακά τόσο τους  χαρακτήρες όσο και τις σχέσεις τους.  Οι τρεις χαρακτήρες επί της ουσίας δεν υπάρχουν επί σκηνής.  Αυτό που βλέπει το κοινό είναι τρεις χαρακτήρες που υποδύονται άλλους χαρακτήρες. Εξ’ ου και οι συνεχείς αναφορές του Στρίντμπεργκ στην τέχνη του θεάτρου. Βλέπουμε ανθρώπους να παίζουν ένα πολύ επικίνδυνο θέατρο.

Γιατί επιλέξατε μια κλασσική σκηνοθεσία;

Ειλικρινέστατα, γιατί δεν είχα άλλη επιλογή! Οτιδήποτε δεν ακολουθεί τη ρυθμολογία του κειμένου, φάνταζε μετά από λίγο καιρό σαν επιβολή. Το συγκεκριμένο κείμενο είναι αύταρκες. Και γι’ αυτό τόσο δύσκολο.

Μιλήστε μου για τους συνεργάτες σας.

Έχω την τύχη να συνεργάζομαι με καταπληκτικούς, εμπνευσμένους και κυρίως έξυπνους ανθρώπους. Τόσο στο επίπεδο των ηθοποιών, όσο και στο επίπεδο της τεχνικής ομάδας, αισθάνομαι πραγματικά ευγνώμων για τον ενθουσιασμό και την πίστη των συνεργατών μου.

Ποια είναι η γνώμη σας για την αύξηση της θεατρικής μας σοδειάς μέσα σε καιρούς κρίσης;

Είναι σαφέστατα δείγμα αντίδρασης και αντίστασης. Άρα εξ αρχής, η έκρηξη της θεατρικής μας σοδειάς είναι εξαιρετική σαν φαινόμενο. Παρ’ όλα αυτά, επισημαίνω και την ανάγκη των καλλιτεχνών για τη σιωπή. 

Ποιες είναι οι σκηνοθετικές σας εμμονές και με ποιο τρόπο προσεγγίζετε την δραματουργία;

Ο χρόνος της θεατρικής πράξης. Οι σχισμές του κειμένου. Οι υπόκωφες, κρυφές εξάρσεις.

Το «κοινό» τι σημαίνει για σας και πως το προσεγγίζετε;

Το κοινό δεν πρέπει να είναι μια ομάδα καταναλωτών. Συμπράττουν. Αναδημιουργούν μέσω της αίσθησης και της ερμηνείας.  Το κοινό μαθαίνει μια καινούργια γλώσσα σε κάθε παράσταση (η σχεδόν σε κάθε παράσταση). Κι αυτό θέλει υπομονή. Και προσήλωση και πειθαρχία. Και πρέπει κανείς να είναι ανοιχτός.

«Δανειστές» του Strindberg

Μια συμπαραγωγή του Θεάτρου του Νέου Κόσμου και της πολιτιστικής εταιρίας ΚΝΟΤ

Μετάφραση: Μαργαρίτα Μέλμπεργκ

Σκηνοθεσία: Θέμελης Γλυνάτσης

Βοηθός σκηνοθέτη: Αλεξάνδρα Ντεληθέου

Σκηνικά και ηχητικό περιβάλλον: Αδριανός Ζαχαριάς

Κοστούμια: Μαργαρίτα Δοσούλα

Φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα

Παίζουν: Συμεών Τσακίρης

Σοφία Μαραθάκη

 Νέστορας Κοψιδάς

Αλεξάνδρα Ντεληθέου

Θέατρο «Νέου Κόσμου»

Αντισθένους 7 και Θαρύπου

Νέος Κόσμος

Τηλέφωνο: 210 9212900

21 Δεκεμβρίου 2013 – 13 Απριλίου 2014

Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο, 21.15

Κυριακή 19.00

Τιμές εισιτηρίων: €12 (κανονικό), €10 (φοιτητικό)

Διάρκεια: 100’