Σχετικά άρθρα
| ΕΚΔΙΚΗΣΗ |
 |
 |
| Συντάχθηκε απο τον/την Μαρία Κυριάκη |
| Πέμπτη, 27 Μάιος 2010 22:27 |
|
ΕΚΔΙΚΗΣΗ
Ο πόλεμος ανάμεσα στην Πορτογαλία και την Ισπανία είναι το πλαίσιο. Μια συνομωσία στη διάρκεια της μάχης οδηγεί στο θάνατο τον Ισπανό πολεμιστή Ντον Αντρέα, ο οποίος μέσα από μία άλλη διάσταση, παρακολουθεί παρέα με την σωματοποιημένη «Εκδίκηση» τα συμβάντα στα δύο βασίλεια, ελπίζοντας, αν και έχει ήδη εξασφαλίσει μια καλή θέση στα Ηλύσια πεδία, να δικαιωθεί η ύπαρξή του με μια εκδίκηση για τον άδικο και προδοτικό του θάνατο. Ο πατέρας του Ιερώνυμος, ένας δικαστής στην Ισπανική αυλή, αποφασίζει να προβεί στην αυτοδικία, όταν διαπιστώνει πως οι νωθροί και παραπλανημένοι ηγέτες κι οι διεφθαρμένοι ως το κόκαλο παρατρεχάμενοί τους, δεν πρόκειται να τιμωρήσουν τους δολοφόνους του γιού του αλλά αντιθέτως θα θριαμβεύσουν πάνω στο πτώμα του. Έτσι καταφεύγει και αυτός στην μόνη μέθοδο που μπορεί να του προσφέρει επιτυχία, την υποκρισία και στήνει μία ακόμα παράσταση, στο παλάτι, για τον βασιλιά, την δεύτερη του έργου και την τελική. Στη διάρκειά της, ο Ιερώνυμος χρησιμοποιεί πραγματικά όπλα για να εξοντώσει τους «ηθοποιούς» που έχει φροντίσει να μην είναι άλλοι από τους υπεύθυνους για το θάνατο του παιδιού του. Ο αγνός έρωτας, το πρόστυχο πάθος, η πρόκληση, η φιλαργυρία, η φιλαυτία, η ανάγκη για δικαιοσύνη, η πατρική αφοσίωση, η αδίστακτη φιλοδοξία, το ψεύδος κι η μοιραία ανατροπή που θίγονται μέσα από τα περιστατικά του ακραίου αυτού δράματος, ενεργοποιούνται για να μας προσφέρουν ένα χορταστικό θέαμα γεμάτο αιματοχυσίες και δόλιες συνομωσίες αλλά ταυτόχρονα και μια τρομακτική εικόνα της ανθρώπινης περιπέτειας, χωρίς ωραιοποιήσεις και εξιδανικεύσεις. Η Ισπανική Τραγωδία θα μπορούσε να είναι η ιστορία του ανθρωπίνου όντος από την εποχή του Κάιν και του Άβελ ως τους προχθεσινούς βομβαρδισμούς στη λωρίδα της Γάζας και την εισβολή στο Ιράκ. Ο ποιητικός, τυπικός Ελισαβετιανός λόγος γίνεται άλλοτε κοφτερός σαν λεπίδι κι άλλοτε παραστατικός σαν χάδι χωρίς να ξεπέφτει σε διδακτισμούς εξ αιτίας της καταιγιστικής δράσης και του κυνισμού των χαρακτήρων των ηρώων που αναιρώντας κάθε έννοια πολιτισμού μας φέρνουν αντιμέτωπους με τη φρίκη της σκοτεινής πλευράς του ανθρωπίνου όντος. Όμως η δικαιοσύνη στο τέλος θριαμβεύει για να αφήσει μέσα από μια χαραμάδα ελπίδας, λίγο φως να διαρρεύσει στη σκηνή του δράματος και να φωτίσει αμυδρά, τι κρίμα, μόνο πτώματα... Επτά ηθοποιοί, έξι άντρες και μία γυναίκα, υποδύονται τους τριάντα ρόλους του έργου, σε μια παράσταση που διαρκεί δύο ώρες χωρίς διάλειμμα. Πλούσια, πρωτότυπα και εφευρετικά τα ευρήματα, εντυπωσιακή η ερμηνεία των ηθοποιών σε όλους τους ρόλους, ευφάνταστα τα κοστούμια κι οι σκηνογραφίες, θαυμάσιοι οι φωτισμοί που αναδεικνύουν ύλη και σκιά, υπέροχοι και καίριοι οι μουσικοί σχολιασμοί, συνθέτουν μοναδικές εικόνες μαγείας και αισθητικής πληρότητας. Όμως η συγκίνηση δεν έρχεται. Κι αυτό γιατί σε μια τραγωδία που δεν γνωρίζει όρια, ετέθησαν όροι φάρσας. Τα κωμικά στοιχεία που θα μπορούσαν να ελαφρύνουν το βάρος ενός τέτοιου έργου και να το καταστήσουν πιο προσιτό στο κοινό, υπονόμευσαν την ουσία του, αναιρώντας την καταγγελτική δράση που θα μπορούσε να φέρει επάξια και προσδίδοντας στο όλο εγχείρημα μια διάσταση που δεν ανήκει στο έργο και που, πολύ φυσιολογικά καταλήγει να την ξερνάει. Το σχήμα απέδωσε σε επίπεδο εικόνας και ρυθμών αλλά αφαίρεσε από την Ισπανική τραγωδία το πιο σημαντικό ίσως στοιχείο της. Αυτό της τραγωδίας. Οι ηθοποιοί κινήθηκαν με εξαιρετική πειθαρχία και υποκριτική δεινότητα αλλά χωρίς ερμηνευτικό βάθος, υπηρετώντας το σχήμα που επέβαλλε η σκηνοθεσία, με αποτέλεσμα να βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια σύμβαση που έρχεται να απαλύνει το «ψέμα» αλλά καταλήγει να το ενισχύει. Αν σήμερα το έργο αυτό θα είχε ένα νόημα, θα ήταν επειδή θα μας έφερνε αντιμέτωπους με την φρίκη των αιώνων που αποτελεί ταυτόχρονα και την φρίκη των ημερών μας. Επιχειρώντας η σκηνοθέτιδα να εξομαλύνει τη φρίκη με ευρήματα που μειώνουν το δραματουργικό κύρος του έργου, κατέληξε να μην υπηρετεί την διαχρονική του ποιότητα και να το καθιστά μια ανώδυνη κι ενίοτε αστεία περιπέτεια των παλαιών ημερών που με φαντασία, σασπένς, χιούμορ κι ανεμελιά διέσχισε τις πύλες του χρόνου για να εντυπωσιάσει το κοινό χωρίς όμως να μπορεί και να το κατακτήσει.
Ίσως η Ισπανική Τραγωδία να έχει πολλά να μας πει. Και ίσως να είναι πιο τραγικό το να τα αγνοήσουμε από το να τα αφήσουμε να μας διδάξουν με το σκληρό τρόπο, πόσο διεφθαρμένες μπορούν να είναι οι εξουσίες, πόσο άδικες, πόσο δολοφονικές και πόσο εν τέλει άριστα πλαισιωμένες από την αφρόκρεμα των καθαρμάτων τα οποία τις στηρίζουν, φυσικά με το αζημίωτο. Πως καταστρατηγούν κάθε έννοια δικαιοσύνης και πως εξοντώνουν κάθε αντίπαλο, κερδοσκοπώντας ασύστολα και συνωμοτώντας αδιάντροπα. Χρήσιμο μάθημα. Αφού εμείς οι άνθρωποι, σε κάθε εποχή και σε κάθε γωνιά της γης, όταν ξεχνάμε την ιστορία μας, είμαστε καταδικασμένοι να την ξαναζήσουμε. Κι αυτό δεν είναι καθόλου αστείο!
ΣΕΡΑΦΙΤΑ ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΟΥ ΚΩΣΤΗΣ ΚΑΛΛΙΒΡΕΤΑΚΗΣ ΝΙΚΟΛΑΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΠΟΛΥΧΡΟΝΗΣ ΣΩΤΗΡΗΣ ΤΣΑΚΟΜΙΔΗΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΨΩΜΑΣ Αμφι-Θέατρο Σπύρου Α. Ευαγγελάτου Αδριανού 111, Πλάκα Τηλέφωνο: 210 3233644
|
