Η μαμά μου ποτέ δεν πεθαίνει

(Insecte) της Claire Castillon

Η δραματουργία

Η σχέση ανάμεσα στη μάνα και την κόρη, μια σχέση τόσο κρίσιμη κι οξεία όσο και παρηγορητική και προστατευτική, διαθέτει άπειρες αποχρώσεις κι ήδη από το τραγικό θέατρο του 5^ου αιώνα έχει διεκδικήσει ικανό μερίδιο, επικεντρώνοντας κυρίως στον «πόλεμο» ανάμεσα στην Ηλέκτρα και την Κλυταιμνήστρα, πόλεμο των νέων, αρσενικών, ηλιακών δυνάμεων με την θηλυκή, σεληνιακή παράδοση.

Στην ουσία της, η σχέση αυτή διαμορφώνεται έντονα κι από τις γονιδιακές συγγένειες αίματος ανάμεσα στα δύο πρόσωπα που διαρκώς κοιτούν το ένα το άλλο, μέσα από ένα διαχρονικό κάτοπτρο, ανακαλύπτοντας την ίδια ή την αντίθετη όψη των κοινών δυναμικών τους κι αλληλοδιασπώντας  τις ψυχοσυνθέσεις τους, φανερώνοντας ταυτόχρονα προθέσεις εξουσίας, υποταγής, εξομοίωσης, φιλοστοργίας, ενοχών, ανατροπής ενίοτε και εξόντωσης.

Τα διηγήματα που αποτέλεσαν το δραματουργικό υλικό αυτής της παράστασης διερευνούν σε βάθος έντεκα φαινομενικά παράδοξες κι ακραίες αλλά στην πραγματικότητα, χαρακτηριστικές εκδοχές αυτής της σχέσης. Η ταλαντούχα συγγραφέας δεν διστάζει να ανιχνεύσει σε βάθος τις προθέσεις και τα κίνητρα των ηρωίδων της φέρνοντάς μας αντιμέτωπους με τα βαθιά κρυμμένα μέσα μας τέρατα και αγγέλους προκαλώντας συγκινησιακά σοκ άλλοτε αποστροφής κι άλλοτε ακατανίκητης έλξης. Μέσα από τις εκμυστηρεύσεις αποκαλύπτονται έντεχνα όχι μόνο οι ψυχοσυνθέσεις των εξομολογουμένων αλλά πρωτίστως των άλλων γύρω τους με πρωταγωνιστικές τις σχέσεις μάνας-κόρης και χωρίς να αποκρύβονται κι όλες οι υπόλοιπες σκοτεινές παρενέργειες του οικογενειακού και κοινωνικού περίγυρου. Η μητέρα-έντομο ιχνογραφείται μέσα από τα τραύματά της, τις αμφιβολίες της, τις ανασφάλειές της και την τρομακτική επιρροή της στην απροστάτευτη ανήλικη κόρη. Η κόρη-παρατηρητής ανιχνεύεται μέσα από την παθητική ή ενεργητική αντίδρασή της, τις αδιαμόρφωτες επαναστατικές τάσεις και κινήσεις, την υποταγή και την παραίτηση ή αίφνης την λυτρωτική αυτοσυνείδηση και την συγχώρεση αλλά και την οργισμένη αφοσίωση, την άρνηση της φθοράς και την αναπότρεπτη συνδιαλλαγή με το αμετάκλητο. Μελαγχολία, συγκίνηση, σοκ, τρυφερότητα, οργή, αυταπάρνηση, φόβος, παραίτηση, σύγκρουση, υποψία, συνομωσία, χιούμορ, ψεύδος κι απροκάλυπτη ειλικρίνεια είναι μερικά από τα ζωτικά, εγγενή στοιχεία του συναισθηματικού πεδίου της δραματουργίας που προκύπτουν μέσα από την αλληλοδιάδραση των εξομολογήσεων, ιχνογραφώντας το μυστήριο της σχέσης κι ανιχνεύοντας τις αξεδιάλυτες εσωτερικές δομήσεις του. Μητέρες που σκοτώνουν αργά για να κρατήσουν κοντά την κόρη τους αλλά και κόρες που ανταποδίδουν με φόνο για να παραμείνουν στο επίκεντρο, συγκρούσεις της επικίνδυνης εφηβείας, συγκρούσεις που πηγάζουν από τον φόβο της απώλειας, δυσάρεστοι συλλογισμοί υπό την υποψία αιμομιξίας με τον πατέρα, πράξεις που στοχεύουν στην αποκατάσταση του «εγώ» της μητέρας μέσα από την ελεγχόμενη εξέλιξη της κόρης αλλά και αντιστρόφως τονίζουν το «εγώ» της κόρης μέσα από την απόπειρα συντριβής της μητέρας, πράξεις αγάπης και ταυτόχρονα μίσους με κίνητρο τον απεγκλωβισμό και ταυτόχρονα την διαιώνιση της σχέσης, πράξεις άλλες που ορίζουν τον σπαραγμό της απογοήτευσης και την αποδοχή της εξόντωσης, πράξεις τρυφερές κι αποτρόπαιες που διατηρούν αλώβητο τον ομφάλιο λώρο ανάμεσα στα δύο θηλυκά, καταδυναστεύοντας ζωές κι απογειώνοντας  άλλες, συνθέτουν τις εξομολογήσεις αυτών των γυναικών που διαρκώς μεταποιούν την ευλογία σε κατάρα και τον πόνο σε απολύτρωση.

Η παράσταση

Ο Καρατζιάς διαχειρίστηκε το λογοτεχνικό υλικό με καθαρά θεατρικούς όρους, δημιουργώντας έναν σκηνικό χώρο εντός του οποίου αλληλοπλέχτηκαν οι μονόλογοι, που δεν αποτελούν μόνο ο ένας συνέχεια του άλλου αλλά φυσική του προέκταση και έναυσμα για μια νέα εξέλιξη. Έχοντας στην διάθεσή του ένα εξαιρετικό επιτελείο ηθοποιών, εκμεταλλεύτηκε τα κωμικά, τα δραματικά και τα σοκαριστικά εναύσματα του λόγου για να σαρκώσει τις χάρτινες ηρωίδες του και να τις αποδώσει στο κοινό συναρπαστικές κι ολοζώντανες. Παίζοντας με αποχρώσεις, σιωπές, παύσεις, ονειροπολήσεις και εκρήξεις, συνέθεσε έναν πολύχρωμο καμβά μέσα στον οποίο μπορείς να αναγνωρίσεις όχι μόνο τις κυρίαρχες μορφές αλλά και τις διαχρονικές προεκτάσεις τους. Οι έξη πρωταγωνίστριες ανέπτυξαν μια πολύτιμη χημεία και πέτυχαν στους διαφορετικούς ρόλους τους να αναδείξουν όχι μόνο την κυρίαρχη τάση αλλά και τις συναρπαστικές χαρακτηριολογικές και ψυχολογικές λεπτομέρειες των ηρωίδων που ενσάρκωσαν κι εκείνων που τις στοίχειωσαν. Μια συναρπαστική  παράσταση που αφυπνίζει παράδοξα τις εσωτερικές μας αντιθέσεις, τους σκοτεινούς εφιάλτες αλλά και τις λυτρωτικές διεξόδους μας, τις πιο τρομακτικές μας φοβίες και τις απόκρυφες σκέψεις μας, εξαναγκάζοντάς μας να εκτεθούμε με γυμνότητα απέναντι σε μία από τις σημαίνουσες σχέσεις της ζωής μας, την πιο επώδυνη, την πιο σπαρακτική αλλά και την πιο καθοριστική για την εξέλιξή μας και τις επιλογές του μέλλοντος.

Τα παράξενα, ευφάνταστα κοστούμια του Στρέπκου αναδείκνυαν τις διαφορετικές ψυχοσυνθέσεις των ηρωίδων ενώ ο σκηνικός χώρος της Χαραλάμπους δημιουργούσε μια ατμόσφαιρα νοσταλγίας και φθοράς ιδιαίτερα ταιριαστή στην παράσταση. Η μουσικοί ήχοι του νεαρού Αντωνιάδη επέτειναν το σασπένς ορίζοντας το βάθος και την ποιότητα των δρώμενων ενώ οι εξαιρετικοί φωτισμοί του Μούντριχα ανανέωναν διαρκώς τα πρόσωπα και τις δράσεις, δημιουργώντας επί μέρους περιβάλλοντα στον ενιαίο σκηνικό χώρο.

Η συγγραφέας

Η Claire Castillon γεννήθηκε το 1975 και με την αιχμηρή γραφή της κατάφερε γρήγορα να ταράξει τα νερά της λογοτεχνικής σκηνής της Γαλλίας. Δημοσίευσε το πρώτο της μυθιστόρημα στα 25 της και μέχρι σήμερα έχει εκδώσει συνολικά δέκα βιβλία. Στα δεκαεννέα διηγήματα αυτού του βιβλίου της  ανατέμνει τη σκοτεινή πλευρά της πολύπλοκης σχέσης ανάμεσα σε μάνα και κόρη κι αποκαλύπτει ανομολόγητα συναισθήματα και πράξεις. Αυτή η πρώτη της συλλογή διηγημάτων υπό τον γαλλικό τίτλο Insecte (εκδόσεις Fayard) παρουσιάστηκε το 2006 και γνώρισε μεγάλη επιτυχία θεμελιώνοντας τη διεθνή καριέρα της συγγραφέως, μιας και έχει ήδη μεταφραστεί σε δεκαεπτά γλώσσες -στην Φινλανδία και στην Ιταλία έγινε bestseller-. Η ελληνική μετάφραση επιχορηγήθηκε από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου της Γαλλίας και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Γιαλός» με τον τίτλο «Η μαμά μου ποτέ δεν πεθαίνει».

Μετάφραση : Kατερίνα Μανιάτη 

Σκηνοθεσία : Δημήτρης Καρατζιάς 

Βοηθός σκηνοθέτη: Κική Μαυρίδου

Σκηνικά - φωτογραφίες : Δέσποινα Χαραλάμπους

Κοστούμια : Δημήτρης Στρέπκος

Μουσική σύνθεση: Μάνος Αντωνιάδης

Φωτισμοί : Βαγγέλης Μούντριχας

Παραγωγή - Δημόσιες Σχέσεις : Καλλιτεχνικές Επιχειρήσεις Vault  

Παίζουν:

Νίκη Αναστασίου (θα γίνεις γυναίκα, κόρη μου, Η ρήξη)

Κική Μαυρίδου (Το έντομο, Η μαμά μου ποτέ δεν πεθαίνει)

Ιωάννα Πηλιχού (Μπουφάν και γούνινες μπότες, Σύνδρομο Μινχάουζεν δι’ αντιπροσώπου)

Ειρήνη Σταματίου (Θηλιές και κόμποι, Δέκα εγχειρήσεις σε δέκα χρόνια)

Γιάννα Σταυράκη (Σε φιλώ γλυκά)

Αθηνά Τσιλύρα (Ήπιαν σαμπάνια στο εστιατόριο, Πάλη)

Πολυχώρος Πολιτισμού Vault Theatre Plus 

Μελενίκου 26

Βοτανικός

Πλησιέστερος σταθμός μετρό: Κεραμεικός (5’ περίπου με τα πόδια)

Τηλέφωνα: 210 3302348 / 6932296229/ 6983863324  

Παραστάσεις:

Κάθε Πέμπτη, Παρασκευή & Σάββατο στις 21:15μ.μ. ως τις 9 Ιουνίου

Διάρκεια παράστασης: 90 λεπτά

Τιμές εισιτηρίων: 15€(Κανονικό)
10€ (Μειωμένο) Φοιτητές/ Μαθητές / Σπουδαστές/ Κάτοχοι Κάρτας Πολυτέκνων (ΑΣΠΕ)/ Άτομα άνω των 65 ετών/ ΑμΕΑ/Κάτοχοι Κάρτας Ανεργίας (ΟΑΕΔ)/ Κάτοχοι Ευρωπαϊκής Κάρτας Νέων/ Κάτοχοι Κάρτας Πολιτισμού ΥΠ.ΠΟ.Τ

 

Εισιτήρια προπωλούνται στα ταμεία του Vault και τηλεφωνικώς από Δευτέρα μέχρι Κυριακή  17:00-21:00 και  Δευτέρα-Κυριακή 12:00 – 20:00.