Μάρθα Μπουζιούρη

Υπέροχη Bonnie

Some day we'll go down together;

And they'll bury us side by side;

To few it'll be grief

To the law a relief

But it's death for Bonnie and Clyde.

«The Trail’s End»

Απόφοιτος της σχολής του Θεάτρου Τέχνης Κάρολος Κουν και με πανεπιστημιακές σπουδές, η ταλαντούχα ηθοποιός η οποία έχει επίσης στο ενεργητικό της σπουδές χορού αλλά και εκπαίδευση ως κασκαντέρ είναι φέτος η Bonnie στο «Bonnie και Clyde» του ανερχόμενου βρετανού συγγραφέα Adam Peck. Μιλάει στο Επί Σκηνής για την παράσταση, τους μυθιστορηματικούς ήρωες, τον τρόπο με τον οποίο διαμορφώθηκε η ψυχολογία τους και τις τελικές επιλογές τους. Μια ιδανική Bonnie ικανή να κατακτήσει με την ερμηνεία της τόσο την μυθική όσο και την πραγματική υπόσταση της ηρωίδας της.

Πως βίωσες την ενσάρκωση της ηρωίδας στη διάρκεια των προβών;  

Για έναν ηθοποιό, η ενσάρκωση ενός υπαρκτού προσώπου αναμφίβολα επιδρά γοητευτικά στην ερμηνευτική προσέγγιση. Ωστόσο, από τη μεριά μας, διανύσαμε μια διαδρομή που ξεκίνησε από τη μελέτη του αρχειακού υλικού που διασώζεται - τροφή για τη φαντασία - πέρασε σταδιακά στην κριτική ανασύνθεση και κατέληξε στο πλάσιμο ενός χαρακτήρα που ακροβατεί ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη μυθοπλαστική κατασκευή, το οποίο ήταν και το σκηνοθετικό ζητούμενο.  

Τι σημαίνουν για σένα η Μπόνυ κι ο Κλάιντ; Ποια είναι η ανθρώπινη διάστασή τους και τι τους μετέτρεψε σε μύθους;

Καλύτερα να σας απαντήσω πρώτα τι δεν είναι. Η Bonnie και ο Clyde σίγουρα δεν είναι τα σημαινόμενα πίσω από το ηχηρό άκουσμα των ονομάτων τους. Δεν είναι ούτε το θανατηφόρο γκανγκστερικό δίδυμο που σπέρνει το φόβο και τον τρόμο στο πέρασμά του, ούτε δύο εξιλαστήρια θύματα μιας εποχής που ψάχνει για ιδανικούς ενόχους, ούτε και η γκλάμορους εκδοχή της εμβληματικής ταινίας του Arthur Penn με τους ατσαλάκωτους Faye Dunaway και Warren Beatty στους ομώνυμους ρόλους. Είναι όμως αναντίρρητα δύο σύμβολα, και όπως κάθε σύμβολο, μπορούν να πάρουν κάθε φορά το σχήμα του πλαισίου αναφοράς. Εμείς, ως ηθοποιοί, ακροβατώντας ακριβώς επάνω σε αυτό το δίπολο μεταξύ της ανθρώπινης και της μυθικής τους διάστασης, οδηγηθήκαμε σε μια προσέγγιση που δεν επιδιώκει να σχηματοποιήσει μια κυρίαρχη ταυτότητα αλλά να αναδείξει αυτό το οποίο ενυπάρχει στον καθένα μας: την ταυτόχρονη παρουσία πολλαπλών, διαφορετικών ταυτοτήτων, τόσων όσες και οι σκοπιές παρατήρησης. Και αυτό ερμηνευτικά είναι εξαιρετικά απαιτητικό αλλά και ενδιαφέρον, γιατί εμπλουτίζει τους χαρακτήρες με αντιθετικές, πολυσύνθετες αποχρώσεις, ζωντανεύοντάς τους ανάγλυφα στο σκηνικό χώρο.

Τι απήχηση πιστεύεις πως θα μπορούσε να έχει η δράση τους στις μέρες μας;

Μελετώντας το ιστορικό πλαίσιο της ζωής και της δράσης τους, εντυπωσιάζεσαι από την εκπληκτική αναλογία ανάμεσα στο αμερικανικό great depression του ’30 και τη σημερινή παγκοσμιοποιημένη οικονομική ύφεση. Είναι πολύ εύκολο να μαγνητιστείς και να ταυτιστείς με μια εγκληματική περσόνα, πόσο μάλλον όταν αυτή δρα σε μια εποχή που συνθλίβει τα περιθώρια για μια αξιοπρεπή ζωή. Δεν ξέρω αν οι «κακοί ήρωες» είναι το ίδιο γοητευτικοί στην πραγματική ζωή όσο είναι στη μυθοπλασία, ξέρω όμως ότι η απόφανση της Bonnie «το να ληστεύεις τράπεζες δεν είναι και τόσο κακό» θα μπορούσε να πρωτοστατεί ως σύνθημα στους τοίχους της πόλης ή στα πανό των αυριανών διαδηλώσεων.

Πως εξελίχτηκε η διαφοροποιημένη από το πλήθος ψυχοσύνθεσή τους μέσα από τις πρώιμες εμπειρίες τους ώστε να καταλήξουν επικηρυγμένοι γκάνγκστερ;

Οι Bonnie & Clyde μοιράστηκαν την ίδια κοινότοπη φαντασίωση: Να ζήσουν μια ζωή λιγότερο συνηθισμένη. Θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε ότι η κοινωνία δεν τους άφησε πολλά περιθώρια να πράξουν διαφορετικά: παρακμή, φτώχεια, εξαθλίωση, μίζερες κωμωπόλεις – σίγουρα όχι το ιδανικό σκηνικό για δυο νέους ανθρώπους που μεγαλώνουν με το όνειρο της ελευθερίας και της διασημότητας αντίστοιχα. Ωστόσο, όσο ειρωνικό κι αν ακούγεται, η ίδια αυτή κοινωνία εκπλήρωσε με τον πιο διαστρεβλωμένο τρόπο το παραπάνω όνειρο: τους χάρισε απεριόριστη δόξα -«η κακή δημοσιότητα είναι καλύτερη από καθόλου» ισχυρίζεται η Bonnie- και απέτυχε να τους στερήσει την ελευθερία -δεν τους συνέλαβε ποτέ ζωντανούς-.

Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα σε μία «πολιτισμένη» ανθρωποφαγική κοινωνία και στο γκέτο των τεράτων που η ίδια γεννάει;

Κάθε κοινωνία κυοφορεί και σκοτώνει τους ήρωές της. Μιλάμε για τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, για έναν διαδραστικό καθρέφτη ο οποίος συμμετέχει στο περίγραμμα του ειδώλου που τον αντικρίζει.

Πως λειτουργούν τα Μ.Μ.Ε. στο «κυνήγι των μαγισσών» τότε και σήμερα;

Τα Μ.Μ.Ε. σε κάθε εποχή, κάνουν τη δουλειά τους. Απλά, κάποιες φορές η δουλειά τους αυτή, «επιδραστική» εκ θέσεως, υπερβαίνει τον ενημερωτικό χαρακτήρα της και εμπλουτίζεται με πρόσθετες λειτουργίες: προπαγάνδα, παραπληροφόρηση, σκοπιμότητα, χειραγώγηση. Διαχρονικά, σε περιόδους ύφεσης και κοινωνικής αναταραχής, κάνουν την εμφάνισή τους εξιλαστήρια θύματα, τα οποία διεγείρουν το κοινό αίσθημα, το διοχετεύουν προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση και τελικά το εκτονώνουν. Έτσι και η περίπτωση Bonnie & Clyde, στη δεδομένη ιστορική συγκυρία, είχε όλες τις προδιαγραφές για να καταστεί ένας ιδεώδης αποδιοπομπαίος τράγος, μια θανάσιμη απειλή για μια κοινωνία που βίωνε το δικό της θάνατο πολύ πριν την απειλήσει με τα πυρά του το εν λόγω θρυλικό δίδυμο. Όσα γράφτηκαν και περιγράφτηκαν σχετικά με την Bonnie και τον Clyde δεν ήταν ψέματα. Αλλά σαφώς δεν ήταν ολόκληρη η αλήθεια.

Αν είχαν προφίλ στο facebook, πως το φαντάζεστε;

Μα, έχουν προφίλ στο facebook. Απλώς, αντί για φίλους, μετράνε εχθρούς.

Πως λειτούργησε η ερωτική τους σχέση όσον αφορά τις επιλογές τους αλλά και σε αναλογία με την φήμη που απέκτησαν;

Η ερωτική τους σχέση ήταν σίγουρα ο καταλύτης που πυροδότησε την αναγωγή τους σε μύθο-ήταν το πρώτο δίδυμο «παρανόμων-εραστών»- και αυτός ο συνδυασμός ηχούσε εξαιρετικά προβοκατόρικα στα αυτιά τόσο των ορκισμένων εχθρών όσο και των φανατικών υποστηρικτών τους. Πριν από τη Bonnie, ο Clyde ήδη ζούσε μια περιθωριακή ζωή με μικροκλοπές και απαγωγές. Μέχρι τότε, ο Τύπος της εποχής δεν είχε ασχοληθεί ιδιαίτερα μαζί του. Από τη στιγμή που έγιναν ζευγάρι στη ζωή και στο έγκλημα, τα πράγματα πήραν καταιγιστική τροπή. Σε αυτό βέβαια συνέβαλε αρκετά και η συμπεριφορά της Bonnie ως έτερου μέλους της συμμορίας, η οποία τροφοδοτούσε σχόλια και φήμες: Μιλάμε για ένα 22χρονο κορίτσι, παντρεμένο από την ηλικία των 16 με έναν επίσης κακοποιό -με τον οποίο δεν χώρισαν ποτέ στα χαρτιά-, με εμμονή στην εμφάνισή του, με πάθος για τις φωτογραφίες, -πολλές από τις πόζες στις οποίες απαθανάτιζε την ίδια αλλά και την υπόλοιπη συμμορία κατέληξαν δημοσιευμένες-  και με άκρατο ενθουσιασμό για τον νέο εραστή και συνεργάτη της Clyde Barrow. Σε διαπροσωπικό επίπεδο τώρα, η Bonnie είχε βρει στον Clyde τον άνθρωπο που της εκπλήρωνε το όνειρό της για δόξα και δημοσιότητα, αν και με τρόπο διαφορετικό από εκείνον που είχε φαντασιωθεί. Κι εκείνος, βρήκε με τη σειρά του στη Bonnie τη γυναίκα που θα τονώσει την ανδρική του πλευρά, -η οποία είχε υποστεί ισχυρό πλήγμα μετά από αλλεπάλληλες σεξουαλικές κακοποιήσεις μέσα στη φυλακή- και θα καλύψει πολλές από τις ανάγκες του: Για μια ικανή και αφοσιωμένη συνεργάτη στο έγκλημα και ταυτόχρονα γοητευτική ερωμένη και φανατική θαυμάστρια.

Γιατί χρειάστηκαν 187 σφαίρες;

Μια μυθιστορηματική ζωή επιβάλλεται να έχει κι έναν μυθιστορηματικό επίλογο. Άλλωστε, όπως δήλωσε και η ομάδα των σερίφηδων μετά τη θανάσιμη ενέδρα που τους έστησαν, «Συνεχίσαμε να πυροβολούμε μέχρι να αδειάσουμε όλες τις σφαίρες μας επάνω τους. Δεν μας έπαιρνε να το ρισκάρουμε με την Bonnie και τον Clyde».

Αν ήσασταν ο δικαστής τους, τι ποινή θα τους επιβάλλατε;

Υποδυόμενη τη Bonnie, είναι παρακινδυνευμένο να σκεφτώ σαν δικαστής. Αλλά αν ρωτούσατε την ίδια, θα τους επέβαλε εκείνο που είχε ήδη προοικονομήσει στο εμβληματικό ποίημα που είχε γράψει για τους δύο τους «The Trail’s End»: να «φύγουν» μαζί, όπως έζησαν και σκότωσαν μαζί…