UtopiArt

 Μιλάει η ιδρύτρια της ομάδας Ελένη Τιμπλαλέξη

Γιατί ξεκίνησες να κάνεις θέατρο;

 Ξεκίνησα να κάνω θέατρο γιατί με αφορούσε και με αφορά η έρευνα στην θεατρική πρακτική. Τελειώνοντας το Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, είχα ένα συμπαγές και πλούσιο επιστημονικό υπόβαθρο, το οποίο πυροδότησε την λανθάνουσα δημιουργικότητά μου. Στην ουσία, πάντα ήθελα να νιώσω το ταξίδι της παράστασης.

Ποια είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ένας νέος δημιουργός στο θεατρικό χώρο;

 Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει κανείς ξεκινώντας είναι πολλά. Παρ’ ότι η απειρία συχνά ισοσταθμίζεται από τον ενθουσιασμό, παίρνει χρόνο να καταλάβεις τι ακριβώς συμβαίνει και να δομήσεις έναν προσωπικό κώδικα ερμηνείας, ανάλυσης και επικοινωνίας. Η απουσία «μικρών» παραγωγών που θα ήταν διατεθειμένοι να υποστηρίξουν ανεξάρτητες και ερευνητικές παραστάσεις, ή η αδυναμία σκηνών να παραχωρήσουν αφιλοκερδώς τον χώρο τους σε μικρές ομάδες, δυσχεραίνει τα πράγματα. Λίγα είναι τα αληθινά βήματα για νέους δημιουργούς. Στην Ελλάδα π.χ. δεν υπάρχει σχεδόν καθόλου ο θεσμός του residency, που, στο εξωτερικό, τόσο ευνοεί την ανάπτυξη νέων τάσεων και ιδεών.

Ποια είναι τα θεατρικά όνειρά σου; 

 Όνειρό μου θα ήταν να σκηνοθετήσω υπό συνθήκες residency και με τους συνεργάτες μου τις «Βάκχες», τον «Οιδίποδα», την «Τρικυμία» και το «Ονειρόδραμα». Δεν είμαι αιθεροβάμων, γνωρίζω πολύ καλά πως κάτι τέτοιο εξαιρετικά δύσκολα θα υλοποιηθεί.

Οι στόχοι μου διαμορφώνονται συνεχώς από την πραγματικότητα. Όπως πολλοί άλλοι ανεξάρτητοι δημιουργοί καλούμαι να οσμιστώ το απόλυτο παρόν και τις δυνατότητες που προκύπτουν. Τι είναι όμως οι στόχοι χωρίς το όνειρο;

Ποιοι δάσκαλοι δια ζώσης ή με το έργο τους σε εμπνέουν;

Δάσκαλοι που με έχουν εμπνεύσει με την διδασκαλία τους είναι η Χαρά Μπακονικόλα, ο Νάσος Βαγενάς και άλλοι καθηγητές μου από το Θεατρολογικό. Όσον αφορά τη Θεατρική Πρακτική, έχω δεχτεί επιρροές από τους Ridiculusmus, στο πλευρό των οποίων μαθήτευσα στο Λονδίνο, τον John Wright, τους Theatre de Complicité, τον Lee Breuer, τον Βαγγέλη Θεοδωρόπουλο, τον Μιχαήλ Μαρμαρινό και τον Κωνσταντίνο Αρβανιτάκη. Βέβαια, οι άνθρωποι με τους οποίους έχω συνεργαστεί και η συνεργασία μαζί τους αυτή καθεαυτή με έχει διδάξει και συνεχίζει να με διδάσκει! Τεράστια επιρροή έχει ασκήσει επάνω μου η ματιά και σκέψη του εικαστικού, συνεργάτη και φίλου μου Θοδωρή Χρυσικού.

Τι πιστεύεις για τη θεατρική παιδεία και τους πολιτιστικούς θεσμούς στη χώρα μας;

 Η θεατρική παιδεία στην Ελλάδα πάσχει! Το Θέατρο στο Σχολείο δεν αντιμετωπίζεται συχνά με την σοβαρότητα που του αρμόζει, ενώ οι πρώτοι θεατρολόγοι διορίστηκαν στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση μόλις το 2008! Επίσης, οι άνθρωποι που ασχολούνται με το θέατρο στην Ελλάδα σχεδόν ισοδυναμούν σε αριθμό με εκείνους που το παρακολουθούν, οπότε αναρωτιέται κανείς ποιο είναι τελικά το κοινό.

Αν και κάποιοι άνθρωποι προσπαθούν επίμονα και φιλότιμα να ανανεώσουν τους πολιτιστικούς θεσμούς, υπάρχουν μεγάλες αντιστάσεις, «παραδοσιακές» δομές και διακρίνεται ένας διάχυτος φόβος για τα Νέα Μέσα και την αληθινή καινοτομία.

Πώς επιλέγεις τις συνεργασίες σου;

 Η επιλογή των συνεργασιών μου είναι μια ζωντανή και αμφίδρομη διαδικασία. Με ενδιαφέρει να συνεργάζομαι με ανθρώπους που έχουν φαντασία, καλή προαίρεση, ανάγκη επικοινωνίας, ήθος και είναι ανήσυχα πνεύματα. Σαφέστατα, κάθε project έχει τις δικές του ανάγκες, αλλά θα έλεγα ότι γενικά τα projects χωράνε σε εμάς και μετά εμείς σε αυτά. Είμαι πολύ ευχαριστημένη από τις μέχρι τώρα συνεργασίες μου – θεωρώ τις παραστάσεις μας συλλογικές δημιουργικές διαδικασίες.

Ποιά κατά τη γνώμη σου είναι τα βασικά προσόντα ενός νέου δημιουργού;

 Περιέργεια, ενθουσιασμός, ήθος, χιούμορ, φαντασία, αντικομφορμισμός, ανάγκη για επικοινωνία και δημιουργία, επιμονή, υπομονή και διάθεση για αυτογνωσία.

Τι πιστεύεις για τις θεατρικές ομάδες;

 Οι θεατρικές ομάδες είναι ζωντανοί πυρήνες δημιουργικότητας με τις απαραίτητες ζυμώσεις. Δημιουργούνται στη βάση μιας κοινής ανάγκης κάποιων ανθρώπων που μοιράζονται έναν κώδικά επικοινωνίας και έκφρασης. Μια πετυχημένη θεατρική ομάδα είναι σαν το fellowship of the ring στον Άρχοντα των Δαχτυλιδιών! Όταν υπάρχει κοινό focus, προκύπτουν συνεργασίες. Δεν πιστεύω στη διάλυση μιας ομάδας αλλά στη μετουσίωσή της. Δομούνται σχέσεις ζωής που ενδέχεται να υποκινούν συνεργασίες, ανεξάρτητα με την ύπαρξη ή μη της αρχικής ομάδας. Αλλά η ουσία είναι εκεί για όλους, ένα κίνητρο, μια ζέση για να ξανασυναντιούνται. Μιλώντας για τις ομάδες, μίλησα και για την δική μας!

Ας δούμε τώρα και την ιστορία της.

Η Θεατρική Ομάδα UtopiArt ιδρύθηκε επίσημα τo 2004, αν και προϋπήρχε από το 2003. Χαρακτηρίζεται από την ανάγκη έρευνας και πειραματισμού στη θεατρική πράξη. Η αμεσότητα και η ευρύτητα των εκφραστικών μέσων κυριαρχούν στις αναζητήσεις της. Στόχοι της η συμπύκνωση του θεατρικού φαινομένου, η χρήση καίριων ισοδυναμιών, και η εύρεση μιας νέας οργανικότητας.

Η Θεατρική Ομάδα UtopiArt έχει συμπεριλάβει στην φιλοσοφία της και τη θεατρική της πρακτική το ενδιαφέρον και τον προβληματισμό για το Περιβάλλον. Μνείες, ακόμη και ολόκληροι πυρήνες πλοκής έργων ενυπάρχουν στη δραματουργία της. Ανακυκλώνει συστηματικά και προσπαθεί να έχει το ελάχιστο δυνατό αποτύπωμα άνθρακα. Συχνά επιλέγει τόσο εντός όσο και εκτός θεάτρου λύσεις που δεν παράγουν περιττά απορρίμματα ούτε οδηγούν σε κατάχρηση των ενεργειακών πηγών.

Η UtopiArt έχει στο ενεργητικό της τις εξής παραστάσεις:

Νοέμβριος 2008 ● Θέατρο Φούρνος ● παράσταση-περφόρμανς «20.000 Λεύγες Πάνω Από την Θάλασσα», σε κείμενο της Ελένης Τιμπλαλέξη.

Οκτώβριος 2008 ● Θέατρο Φούρνος ● «Δυο performances για το Περιβάλλον», στα πλαίσια του Φεστιβάλ «Το Περιβάλλον ξεκινά μέσα από μένα».

Μάιος 2007 ● Αθηναϊδα ● περφόρμανς Ap’tes Ennia, στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού Λογοτεχνικού Μαραθωνίου (βασισμένη στο ομώνυμο ποίημα του Κ.Π.Καβάφη).

Σεπτέμβριος 2005 ● Θέατρο ΑΜΟΡΕ ●  «ΟΠιθήκος Ξουθ ή Τα Ήθη του Αιώνος» του Ι. Πιτσιπίου.

Μάιος-Ιούνιος 2004 ● Δώμα Θεάτρου του Νέου Κόσμου ● Δευτέρα Παρουσία Project.

Τον Ιούνιο του 2003, η ομάδα UtopiArt επιλέχθηκε να παρουσιάσει στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου το έργο της Ελένης Τιμπλαλέξη Επτά Μονόπρακτα Καταστροφής κατόπιν διαγωνισμού άπαιχτου νεοελληνικού θεατρικού έργου.

Συνεργασίες της σκηνοθέτη:

Οκτώβριος-Νοέμβριος 2009 ● Θέατρο Φούρνος ● δραματοποιημένη διάλεξη με τίτλο «Ο Πίθηκος Ξουθ ή Τα Ήθη του Αιώνος»  του Ι. Πιτσιπίου.

Φεβρουάριος 2009 ● Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών● πρώτη παρουσίαση της δραματοποιημένης διάλεξης με τίτλο «Ο Δαρβίνος συναντά τον Πίθηκο Ξουθ», στα πλαίσια των εκδηλώσεων για το έτος Δαρβίνου.

Νοέμβριος 2007 ● Μουσείο Μπενάκη – Ισλαμικής Τέχνης ● Οι Αόρατες Πόλεις, περφόρμανς-μονόλογος βασισμένος στο ομώνυμο βιβλίο του Ί. Καλβίνο. Η παράσταση και η παιδική εκδοχή της, πρωτοπαρουσιάστηκε τον Αύγουστο του 2007 στον Πύργο Μπαζαίου στη Νάξο στα πλαίσια του Φεστιβάλ Νάξου (παραγωγή Φεστιβάλ Νάξου).

Στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου τον Ιούνιο του 2002, η Έλενα Τιμπλαλέξη είχε ανεβάσει κατόπιν διαγωνισμού πρωτοεμφανιζόμενων σκηνοθετών τη θεατρική παράσταση Οι Μαστοί του Τειρεσία του G. Apollinaire.